Afgeplatte stuifzwam (Vascellum pratense), Diemerpark, 15 jan. 2012

In 2000 vond ik de eerste Afgeplatte stuifzwam bij het PEN-eiland. In januari 2012 vond ik de soort pas weer terug.
Talrijk achter de sportkantine in het Diemerpark, ook aan het fietspad, aan de zuidkant van de sportvelden in het Diemerpark, en, aanzienlijk minder in aantal, op andere plekken tussen Melige en Zachtstekelige stuifzwammen.

Afgeplatte stuifzwam (Vascellum pratense), Diemerpark, 15 jan. 2012

Diemerpark, 15 jan. 2012, topplek voor Afgeplatte stuifzwam

Het Diemerpark is door aanleg en onderhoud een eldorado voor stuifzwammen. Er is veel schelpenrijk zand gestort. Dat komt in hoofdzaak uit de vaargeul Amsterdam-Lelystad, en dat zand is ook gebruikt voor de aanleg van alle eilanden van IJburg. Zuiderzeezand, dus. Er zijn plekken waar meer schelpen lijken te liggen dan zand. En dat zijn plekken met een schrale begroeiing van laag blijvend gras en kruiden.
Het zand bedekt gronddoek over de voormalige vuilstort. Vanwege dat doek mogen er geen bomen en wortelende struiken groeien. Die zijn er wel, maar worden vaak gerooid. Dat rooien woelt de grond om, en geeft meer variatie. Er zijn veel konijnen. Die grazen alles kort. Schelpen, keutels, kale plekjes.

Diemerpark, 18 jan. 2012, helling vol bekermos, soredieus leermos en stuifzwam

Komend seizoen hoop ik de soort vers en fruitig uit de grond te zien komen, om dan dit stukje tekst aan te kunnen passen met nieuwe foto's.

Afgeplatte stuifzwam kwam en komt in de groot-regio Amsterdam veel voor, vooral op grasvlaktes en in wegbermen van plekken opgehoogd met schraal zand.

Afgeplatte stuifzwammen zijn breder dan hoog, en ze lijken als een soort omgekeerde trapeziumvorm uit de grond te komen. Cakevorm zou je met enige overdrijving kunnen zeggen.

Jonge Afgeplatte stuifzwammen hebben een korrelig oppervlak met stekeltjes. Die vallen er al snel af, en dan blijft er geen zichtbare netwerkstructuur op de huid achter.

Als je de Afgeplatte stuifzwam doorsnijdt is er onderin een dwarsstreepje te zien (dat scheidt twee laagjes). Dat dwarsstreepje ziet geel als het vruchtvlees wit is, en bruin als de zwam rijpe sporen maakt. Het is een vlies tussen het sponsachtig weefsel waarin de sporen ontstaan (gleba), en het sponsachtig weefsel van de steel (subgleba).

Tijdens de rijping van de sporen, ontstaat er een steeds grotere opening bovenin het bolletje. Uiteindelijk blijft een bijna half bolletje over, waaruit de sporen makkelijk verstuiven.

Doorsnijden is de enige manier om deze soort op naam te brengen. Er bestaat geen ander soort stuifzwam in Nederland met zo'n vlies. Daarom misschien hebben ze hem in een apart geslacht gestopt: Vascellum-stuifzwammen, met maar een soort in Nederland, deze.

Diemerpark, 15 jan. 2012, tussen fietspad en greppel veel Afgeplatte stuifzwammen

Diemerpark, 11 jan. 2014, glijdende schaal van versterving Afgeplatte stuifzwam